جاي خالي رقابت زيست محيطي در بين‌ شهر‌هاي ايراني

به گزارش خبرنگار شهر، در ايران نيز در سال هاي اخير اقداماتي نمادين مثل نواختن زنگ زمين پاك در مدارس، پاك سازي كوهها توسط كوهنوردان و ... انجام مي شود. در كنار آن نيز هر يك از مسئولان و صاحبنظران هشدارها و پيام هايي را مطرح مي كنند كه با وجود تمام اين اقدامات آنطور كه بايد اين روز در بين مردم شناخته شده نيست. اين در حالي است كه در بسياري از شهر‌هاي اروپايي‌ فعالان محيط زيست و يا NGO‌ها با اقدامات نمادين پيام‌‌ها و يا هشدار‌هاي موثري را در بيداري مردم نسبت به مسايل محيط زيستي اطرافشان انتقال مي‌دهند .

نگاهي به فعاليت‌هاي دوستداران محيط زيست و اقدامات صورت گرفته در اين حوزه در كشور‌هاي اروپايي و مقايسه آن با اقدامات انجام شده در كشورمان نشان مي‌دهد در كنار تمام شعارها و حرف‌هاي تكراري، چه خوب است گروههاي مردمي و تشكل هاي غير دولتي در قالب طرح مسابقه اي برترين منطقه زيست محيطي در شهر را انتخاب كنند .

رقابت برترين شهر دوستدار محيط زيست در بين‌شهر‌هاي اروپايي

گزارش‌ها نشان مي‌دهد ايجاد رقابت درهر زمينه‌اي يكي از عوامل پيشرفت تلقي مي‌شود بر اين اساس كشور‌هاي اروپايي نسبت به رعايت مسايل زيست محيطي در بين‌شهر‌هاي اروپايي اين حس را ايجاد كرده‌اند و به دنبال معرفي برترين‌ شهر در حوزه مسايل محيط زيست شهري هر ساله مسابقه‌اي را برگزار مي‌كنند.

بر همين اساس هر ساله رتبه‌بندي20 شهر سرسبز بريتانيا بر اساس عملكرد موفقيت‌هاي محيط زيستي، كيفيت زندگي و پيش‌بيني توسعه‌يافتگي در شهر، مطرح كردن تغييرات آب و هوايي، بازيافت و تنوع زندگي صورت مي‌گيرد.

در اين رتبه‌بندي هامعيارهايي از جمله رشد گسترده در زمينه بازيافت، كيفيت آب شهري، فضاي سبز ، خدمات حمل و نقل شهري، شرايط محيطي و آموزشي، استراتژي تغييرات آب و هوايي و ميزان استخدام شهروندان در بكارگيري فعاليت‌هاي متنوع و پيش‌بيني سطح زندگي مردم براي سال‌هاي بعد مورد ارزيابي قرارمي گيرد.

همچنين كميسيون مديريت محيط زيست اروپا، هر سال رقابتي را براي كسب عنوان سرسبزترين شهر اروپايي برگزار مي‌كند كه نگاهي به عملكرد سال‌هاي گذشته در اين باره نشان مي‌دهد آلماني‌ها در اين رقابت‌ها از شانس بيشتري نسبت‌ به ديگر شهر‌هاي اروپايي براي دستيابي به اين عنوان برخوردار بوده‌اند.

در سال گذشته هشت تيم انتخاب شده در اين رقابت شامل آمستردام، بريستول ، كپنهاگ، فرايبورگ، هامبورگ، مونيستر (آلمان)، آلسو (نروژ) و استكهلم بودند.

«ماريا بريني» يكي از اعضاي هيات داوران در اين رقابت‌ها مي‌گويد: ايده‌هاي تاثيرگذار و آنچه كه در گذشته در خصوص فضاي سبز و محيط زيست شهري از سوي شهر‌هاي شركت كننده صورت گرفته، انتخاب شهر‌هاي برتر را از ميان 35 شهر اروپايي مشكل كرده است.

وي مي‌افزايد: هر كدام از درخواست كنندگان داراي نظرات مفيد و غني براي بهتر شدن محيط زيست شهري هستند.

در اين رقابت از متقاضيان عنوان بهترين شهر سبز اروپا خواسته مي‌شود تا اطلاعاتي از 10 شاخص زيست محيطي را با توجه به وضعيت كنوني حفظ محيط زيست شهر خود و نتايجي كه براي آن به وقوع مي‌پيوندد، ارايه دهند.

همچنين آنها بايد آنچه را كه تاكنون براي شرايط زندگي بهتر شهري انجام داده‌اند، به اضافه آنچه كه مي‌خواهند در آينده ترويج دهند گزارش دهند.

با توجه به مطالب پيش گفته به راستي جاي خالي رقابت در بين ‌شهر‌هاي ايراني خالي است، رقابتي كه مي‌تواند در شهر تهران بين مناطق 22 گانه صورت گيرد و با برگزار كردن آن شهروندان هر منطقه نسبت به مناسبت‌هايي مانند هواي پاك، زمين پاك آگاه گردند.

در همين زمينه دكتر سروش مدبر_ مديركل دفتر بررسي آلودگي آب و خاك سازمان محيط زيست بر ضعف برنامه هاي سازمان محيط زيست و ديگرسازمان هاي دولتي مرتبط در امر برگزاري و شناساندن روز زمين پاك تاكيد دارد و معتقد است شبكه هاي مردمي و تشكل هاي غير دولتي در اين امر تاثير گذارتر هستند .

اين استاد دانشگاه با اشاره به اين مطالب در گفت‌وگو با شهر اظهار داشت: برگزاري روز زمين پاك در كشور نيازمند يك تحول جدي است كه اين امر با كمك رسانه ها ، سازمان ها و تشكل هاي مردمي امكان پذير است.

وي با اشاره به نمادين بودن اكثر فعاليت هاي اين روز در سال هاي اخير خواستار حضور جدي شبكه هاي مردمي در اين خصوص شد و گفت : سازمان هاي دولتي به دليل كمبود نيرو، بودجه و عدم حمايت هاي برنامه اي شبكه ها ي مردمي نمي توانند در اين زمينه اقدامات گسترده و متنوع انجام دهد.

مدبر تصريح كرد: ما انتظار داريم تشكل هاي مردمي برنامه ها ي خود را اعلام كنند تا براساس آن اين سازمان ضمن بررسي پيشنهادات، همكاري لازم را در زمينه واگذاري امكانات در سراسر كشور به برترين نظرات معمول دارد.

اين استاد دانشگاه سمينارها و سخنراني هاي انجام شده در اين روز را پراكنده و غير اثرگذار دانست و گفت : چون سمينارها تخصصي است ومخاطبان اين سمينارها مسوولان و برنامه ريزان كشور هستند لذا نتايج كسب شده و موارد مطرح شده در اين نشست ها به اطلاع مردم نمي رسد و جاي مخاطبان اصلي كه همان مردم هستند در اين سمينارها خالي است.

مدبر پيشنهاد داد : در سال آينده روز جهاني زمين پاك را با حضور گسترده رسانه ها شروع كنيم كه ضمن آنكه رسانه ها اطلاع رساني بيشتري را در اين زمينه در اختيار مردم قرار مي دهند طي فراخواني از شهروندان دعوت كنند تا در گردهمايي بزرگي نظرات، شكايات و سوالاتشان را مطرح كنند و مسولين امر نيز پاسخگو باشند.

با استناد به سخنان اين استاد دانشگاه و هدف نهايي اين گزارش مبني بر شناخت و بررسي استانداردهاي محيط زيست شهري ، نهادينه كردن فرهنگ پاسداشت از منابع طبيعي و امكانات شهري اميد است تا در اين تعامل الگوي منطقه سالم و شهر سبزترسيم شود.

اما روز زمين پاك...

روز زمين پاك بر مي گردد به 40 سال پيش زماني كه «گيلرد نيلسون» که در آن زمان يکي از سناتورهاي کنگره آمريکا بود، پيشنهاد اولين اعتراض سراسري در کشور عليه آلودگي ها و تخريب محيط زيست را با هدف » قرار دادن مسئله حفاظت از محيط زيست در دستور کار سياستگذاران کشور » مطرح كرد.

وي با ايجاد شبكه اي از دوستان و آشنايان از طريق ارسال نامه دغدغه هاي خود را مبني بر وضعيت ناگوار زمين و آلودگي هاي محيط زيست اعلام كرد و از آنجا كه در آن زمان وسايل ارتباط جمعي بسيار محدود بود از افراد حاضر در شبكه خواست تا اين مطالب را طي يادداشت هاي متعدد به اطلاع همه مردم برسانند و متعاقب آن در يك روز خاص گردهمايي انجام شود تا بدينوسيله نگراني ها و حرف ها را به گوش مسوولان رسانده شود. به دنبال اين پيشنهاد 20ميليون نفر از شهروندان ايالات متحده در سراسر کشور براي اولين بار در طيفي گسترده اعتراض و درخواست خود از سياستمداران را در خصوص مسئله محيط زيست عنوان کردند. لازم به ذكر است در آن زمان در خيلي از كشورها منجمله امريكا سازماني تحت عنوان محافظت از محيط زيست وجود نداشت و پس از اين اقدامات بود كه در اكثر كشورها سازمان ها و نهادهاي دولتي و مردمي تحت اين عنوان شروع به كار كرد. از آن پس هر ساله به مناسبت گراميداشت تولد اين جنبش در سراسر جهان مراسمي برگزار مي شود و اين روز از يک رويداد ملي به يک مناسبت بين المللي تبديل شده است.//

(نوروزونديان)