بچه‌هاي بي شناسنامه و بحران هويت/ مشکلي به نام وزارت آموزش و پرورش

طاهره پژوهش، عضو هيات مديره انجمن حمايت از حقوق کودکان در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعي شهر گفت: بيشترين تلاش اين انجمن در راستاي تغيير و اصلاح قوانين به نفع کودکان است. در حال حاضر دو پروژه خانه کودک شوش و خانه کودک ناصرخسرو را نيز زير نظر داريم که براي آموزش و توانمندسازي  در وضعيت دشوار با تاکيد بر کودکان آسيب‌پذير شهري است.

مصوبه‌اي که اجرا نمي‌شود

اين فعال حقوق کودکان افزود: در سال 73 مجلس شوراي اسلامي پيمان‌نامه حقوق کودک را تصويب کرده و دولت جمهوري اسلامي ايران اين پيمان نامه را به رسميت شناخته است. اما در عمل مي‌بينيم رعايت نمي‌شود. امروز همه بچه‌هاي کاري که مي‌بينيم، طبق پيمان نامه مستقل از جنس، رنگ، مذهب و نژاد کودک محسوب مي‌شوند. طبق اين پيمان نامه دولت موظف است همه خدمات را با بالاترين استاندارد در اختيار آنها قرار دهد.

بچه‌هايي که شناسنامه ندارند

وي با شاره به کودکان آسيب‌پذير تهران، گفت: بيشتر اين بچه‌ها شناسنامه ندارند و اغلب از حق آموزش محرومند. متاسفانه بچه‌هايي که فاقد شناسنامه هستند، از بسياري از خدمات محرومند. در مدرسه با کمترين امکانات 3 شيفت و 4 شيفت به اين بچه‌ها درس مي‌دهيم. امسال براي بچه‌هاي افغاني پاسپورت دار 250 هزار تومان شهريه اعلام شده که عملا يعني ترک تحصيل اين بچه‌ها.

خانواده‌هاي پرجمعيت و هزينه‌هاي کمرشکن

وي متذکر شد: هر کدام از اين بچه‌ها که در خيابان هستند، در يک خانواده هفت هشت نفره زندگي مي‌کنند. وقتي هفت هشت مورد 250 هزار تومان شهريه نياز باشد و براي تمديد کارتشان نيز نياز به پول داشته باشند، موجب اين مي‌شود که از تحصيل بازبمانند. اين شرايط نشان مي‌دهد عملا مفاد پيمان نامه را اجرا نمي‌کنيم.

تحقق حقوق کودکان  نيازمند مساعدت همگاني است

طاهره پژوهش با توصيف ديگر فعاليت‌هاي انجمن حمايت از حقوق کودکان اظهار داشت: يکي ديگر از وظايف ما شناساندن پيمان نامه از طريق کتاب‌هاي درسي به کودکان و اولياي امور است. در حال حاضر متاسفانه کساني که بايد نقش داشته باشند و اين پيمان نامه را بشناسند و اجراييش کنند، تلاشي در اين جهت نمي‌کنند. با توجه به شرايطي که کودکان ما دارند، اعتقاد داريم تحقق حقوق کودکان نياز به مساعدت همگاني دارد.

شأن انساني کودک بشناسيد

اين فعال حقوق کودکان در مورد رفتار و خواسته‌اش از مردم افزود: اولين چيزي که مي‌خواهيم به رسميت شناختن شأن انساني کودک به عنوان يک انسان است. چه برنامه ريزان و مسئولان کشوري و چه تمام مردم که در جامعه فعالند، بايد اين موضع را در نظر داشته باشند. من در خانواده به عنوان مادر وقتي بچه صحبت مي‌کند نمي‌توانم بگويم بچه‌اي حرف نزن.

کودکان کار يک خانواده را تامين مي‌کنند

وي عنوان کرد: در رابطه با کودکان کار همه بدانند که اين بچه‌ها يک خانواده را تامين مي‌کنند. وقتي با آن‌ها برخورد مي‌کنيم بايد اين موضوع را در نظر بگيريم. اگر دولت و مسئولان نگران اين کودکان هستند، مي‌توانيم مانند تجربه ديگر کشورها اين بچه‌ها را به مدرسه بياوريم. براي اين منظور، ماهي 200 هزار تومان هم به خانواده‌ها بدهند تا تامين باشند. تنها با اين روش مي‌توان بچه‌ها را از کارگاه‌ها به پشت ميز مدرسه آورد. حاضريم به شکل پايلوت براي 8 نفر اين طرح را انجام بدهيم تا نتايجشان را مشاهده کنيم.

تبليغات جمعيتي تنها روي قشر آسيب پذير تاثير دارد

وي اظهار داشت: با خانواده‌هايي سروکار داريم که 8 تا 10 بچه دارند. تنظيم خانواده در آن‌ها معني ندارد. در اين خانواده‌ها آموزشي وجود ندارد. وقتي امروز صحبت از افزايش جمعيت مي‌شود، بايد بدانيم طبقه متوسط و آن‌ها که آگاه هستند تحت تاثير مشکل جمعيت قرار مي گيرند. بخش متوسط ما مي‌داند و بچه دار نمي‌شوند. اين بخش است که بچه دار مي‌شوند و آسيب هاي اجتماعي زياد مي‌شود.

رابطه تعاملي خوبي با شهرداري برقرار کرديم

طاهره پژوهش با تاکيد بر حقوق کودک افزود: آن چيزي که مي‌خواهيم اين است که بچه‌ها به رسميت شناخته شوند و مفاد پيمان نامه هم اجرايي شود. تحقق حقوق کودک بدون مساعدت همه امکان پذير نيست. بايد تمام سازمان‌هاي دولتي و غيردولتي همکاري داشته باشند. يکي از بزرگترين مشکلات عدم همکاري آموزش و پرورش است که بچه ها را قبول نمي‌کنند. اکنون با شهرداري رابطه‌اي تعاملي داريم و در تلاشيم تا برنامه‌هاي شهرداري براي کودکان در سطح نماند و عمق پيدا کند. متاسفانه در گذشته بسياري از برنامه‌ها در سطح ‌مانده و عمق نمي‌گرفت.

مشارکت فعلي مردم بسيار پايين است

اين فعال حقوق کودک در مورد مشارکت مردمي گفت: متاسفانه اصلا فرهنگ کار مشارکتي نداريم. نه آموزشي وجود دارد و نه مردم ياد گرفتند. کار مشارکتي بسيار سخت است. براي مثال شوراي مادراني در انجمن برگزار شد تا مادران مشارکت کنند و همه خدماتي که ارائه مي‌شد رايگان بود. درکنار خدمات از مادران درخواست کرديم در امور بچه‌ها مشارکت کنند و يک بخش‌هايي را خودشان پيش ببرند. اما بعضي‌ها با وجود فقر مالي مي‌گويند حاضريم پول بدهيم نيايم مشارکت کنيم. متاسفانه در تلويزيون فرهنگ مشارکت جمعي تبليغ نمي‌شود و امروز همه روي کار فردي تبليغ مي‌کنند. اين برنامه‌ها فرهنگي و زمان بر است و براي تغيير نياز به تداوم دارد.