روشنایی های شهر؛ از افطار تا سحر

به گزارش شهر، روزهای شهر طولانی شده. سحر به سحر تمام شهر روشن است. اصلا انگار، رمضان که می رسد این شهر رنگ سیاهی و تاریکی نمی بیند. قصه همدلی های مردمان پایتخت در شب های ماه مبارک رمضان، شهر را چنان روشن می کند که گویا در این ماه عزیز روشنایی از پایتخت نمی رود. سحر را به سحر می رسانیم اما به همین سادگی نیست. قصه مهربانی وهمدلی در بین شهروندانی که «برآستان جانان» افطار را به سحر می رسانند شرحی دارد که در این گزارش به آن می پردازیم.

 

نیم ساعتی از افطار گذشته است و میدان ونک خسته از یک روز کاری در خلوت و سکوت فرو رفته است، وارد اتوبان حقانی که می شویم بازهم خلوتی خیابان ها به چشم می آید گویا همه دور سفره افطار نشسته اند و بودن در جمع خانواده را در میهمانی خدا تجربه می کنند. کمی که جلوتر می رویم از چهار راه آفریقا به بعد ازدحام خودروها سکوت را در هم می شکند، ماموران راهنمایی رانندگی ورودی پارکینگ بوستان آب و آتش را بسته اند، در حین میل افطاری خود به خودروها و مردم اعلام می کنند ظرفیت پارکینگ تکمیل است.

کمی جلوتر که می رویم بنرهای بزرگ جشن «بر آستان جانان» را می بینیم، جمعیت زیادی در حال ورود به جشن هستند. زیر چادرهای سفید روی سکوهای بوستان آب و آتش مملو از جمعیت است. از میان غرفه های بر آستان جانان به سمت جشن حرکت می کنیم. صنایع دستی و کارآفرینی بیشترین بخش غرفه ها را به خود اختصاص داده است. اغلب خانم هایی در رشته های مختلف صنایع دستی خود را به نمایش گذاشته اند و جوان ها سرگرم ظرافت هنرهای مختلف قرار می گیرند. چند غرفه بعدی به کتاب اختصاص دارد. اما غرفه بعدی با استقبال بیشتر ی مواجه شده است. غرفه ای برای  آشنایی با مرکز مشارکت های فرهنگی هنری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، شهروندان می توانند در زمینه 5 باشگاه، ادب و هنر، فرهنگ و اندیشه، علم و فناوری، زندگی، شهروندان نسبت به راه اندازی کانون های مردم نهاد اقدام کنند. مسئول غرفه از مزایای این حرکت برای شهروندان و شهر می گوید؛ «تقویت احساس تعلق و وابستگی شهروندان به شهر و شهرنشینی»، «تقویت و تسهیل هویت اجتماعی از طریق تجربه اندوزی» و ... .

در طول برنامه چند مسابقه با حضور حضار بر روی سن اجرا می شود که خنده را بر دل مردم می آورد. هر شب و امشب نیز در بوستان آب و آتش یک مسابقه ویژه برگزار می شود؛ یک پرسش از میان سخنان حجت الاسلام زائری طرح می شود، حضار از طریق پیامک پاسخ را ارسال میکنند تا در قرعه کشی برنده یک دستگاه تبلت شرکت کنند. نزدیک به 1000 پیامک صحیح  ارسال شده است و همه مشتاقند تا برنده این مسابقه باشند.

 

این روزها بنرهای بزرگی در محله ها و کوچه های منطقه 2 تهران نصب شده اند که با پیام شهر خدا، شهر مهربانی، روزه داران را به سومین دوره ویژه برنامه های برآستان جانان که در بوستان گفت و گو برپاست دعوت می کنند. همراه اهالی محله کوی نصر وارد بوستان می شویم، اینجا از هر کس سراغ جشن رمضان را بگیرید، شما را مستقیم به سوی کوشک ایرانی که محل برگزاری جشن است هدایت می کنند.

در این برنامه غرفه «واژه های آسمانی»، با ابتکار خود علاقمندان به قرآن را سخت مشغول کرده است. شما با استفاده از کتاب یا کتاب کارت واژه های آسمانی می توانید به راحتی، ترجمه حدود 82 درصد از واژه های قرآن کریم را فراگرفته و با 607 عبارت مثل گونه و زیبای قرآن کریم که از جملات کلیدی قرآن است آشنا شوید. در واقع «واژه های آسمانی» بر این ایده ساخته شده است که شما می توانید با فراگیری 2 درصد از کلمات قرآن کریم، 82 درصد از کل کلمات قرآن را معنا کنید. 14 جایزه ویژه نیز برای علاقمندان «واژه های آسمانی» در نظر گرفته شده است.

غرفه «به رسم مهربانی» به معرفی و ارائه خدمات موسسه ها و نهادهای خیریه اختصاص پیدا کرده است، کمیته امداد امام خمینی در حال شرح فعالیت ها است تا در ماه مهربانی دست خیر مردم را برای یاری رساندن به کودکان بی سرپرست برساند. کتاب سایه بان شهر از دیگر غرفه های بوستان است که در زمینه های مختلف کتاب هایی را ارائه کرده است. غرفه های «مهربانی در آیینه هنر» به صنایع دستی و هنرمندان خطاط اختصاص پیدا کرده که مورد توجه علاقمندان است. در دو غرفه آخر که با عنوان «خیمه معرفت» و «ضیافت آسمانی» به مشاوره و پاسخگویی به پرسش های شرعی اختصاص پیدا کرده است، بحث داغی برپاست. چند نوجوان مشغول پرسش و پاسخ با کارشناس مذهبی هستند. کمی جلوتر چند نفر در ایستگاه سلامت صف کشیدند تا کارشناس این غرفه با سنجش وضعیت سلامتی توصیه های لازم را برای آن ها داشته باشد.

 

یک بانوی بهائی که 17 سال است از فرقه بهائیت به اسلام مشرف شده میهمان بخش دیدار با مستبصرین ویژه برنامه برآستان جانان در بوستان سهند است. او می گوید: اولین شعار فرقه بهائیت آزادی برای یافتن حقیقت است اما این فرقه هیچ آزادی ندارد چون هر فردی به حقیقت دیگری غیر از بهائیت رو پیدا کند طرد می شود.

مهناز رئوفی، گفت: من تا 25 سالگی بهائی بودم. آنها می‌گویند که هر بچه از 15 سالگی می‌تواند دین خود را انتخاب کند اما این دروغ است و اعضای تشکیلات، اجازه نمی‌دهند که افراد به غیر از بهائیت انتخاب دیگری داشته باشند، چون از خانواده طرد می‌شوند و هیچ بچه ای در 15 سالگی شهامت نخواهد داشت که از وابستگی‌های خود به خانواده‌اش چشم‌پوشی کند.

در این برنامه از مهناز رئوفی در ارتباط با نگاهش به دین اسلام سئوال شد و او توضیح داد: هر غیرمسلمانی، اسلام را از دور مثل یک نور هدایتگر می‌بیند اما رسیدن به این حقیقت دشوار است. کسی که در خانواده مسلمان به دنیا آمده بزرگترین نعمت را دارد. من از سادات طباطبایی هستم. از طرف مادری سید حسنی و از طرف پدری سید حسینی بوده‌ام اما از سه نسل پیش بهائی بودیم. 

وی در ادامه تصریح کرد: ما در پیله ابریشم بودیم و جز محدوده کوچک خود چیزی را نمی‌دیدیم. اما وقتی اسلام را شناختم پروانه شدم و به جامعه بزرگتری آمدم. کسی که به این دین مشرف شود درخواهد یافت که این دین جامع ترین و کامل ترین دین است. بهائیت، اسلام را به طور کامل منسوخ دانسته و در اساس این فرقه برای ریشه کن شدن اسلام ساخته شده است. اگر بهائی می‌گوید که اسلام و قرآن را قبول دارد، به خدا دروغ می‌گوید!

رئوفی در ارتباط با نحوه آشنایی خود با دین اسلام گفت: من نویسنده بودم. آنها از من می خواستند تا راجع به زندگی اعدامی های بهائی توسط مسلمان‌ها بنویسم. من مجبور بودم برای نوشتن در ارتباط با زندگی آنها تحقیق کنم و اعتقاد مسلمان‌ها را بدانم. به همین خاطر کتاب‌های زیادی از جمله کتاب‌های شهید مطهری، علامه طباطبایی و آیت الله سبحانی را می‌خواندم و اینجا بود که دین اسلام برایم روشن شد.

این زن مستبصر کتاب‌هایی با عناوین «سایه شوم»، «مسلخ عشق»، «چرا مسلمان شدم» و «مرگ معنویت در بهائیت» را نوشته است.

مستبصر به معنای کسی است که بصیرت یافته و چشمانش بینا شده است. ویژه برنامه‌های برآستان جانان که 17 شب نخست ماه مبارک رمضان با شعار «شهر خدا، شهر مهربانی» به همت سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در مناطق بیست و دوگانه تهران برگزار می‌شود، یکی از ویژه برنامه‌های اجرای صحنه‌ای خود را به موضوع مستبصرین اختصاص داده است.

برآستان جانان در بوستان سهند علاوه بر برنامه‌های صحنه‌ای میزبان غرفه‌هایی نظیر «کتاب، سایه بان شهر» شامل ارائه محصولات فرهنگی و کتاب با 20 درصد تخفیف است. غرفه «سحرخیزان کوچک»، «ترنج»، «چشم انداز آسمان» برای رصد ستارگان، «منزل مهربانی» شامل غرفه مسابقات و سرگرمی، مشاوره‌های حقوقی، مشارکت‌های مردمی و دیگر غرفه‌های فرهنگی و هنری است و هر شب از ساعت 17 میزبان شهروندان خواهد بود.

 

مداحی سید محمد مهدی موسوی زاده نابغه 6 ساله و کم سن ترین مداح حرفه ای کشورمان، در آیین رمضانی برآستان جانان در بوستان جوانمردان، هزاران روزه دار حاضر در مراسم را مبهوت کرد. مداح 6 ساله با اجرای مداحی در وصف امیرالمومنین(ع) برای ساعتی تمامی هزاران بازدید کننده از این بوستان 50 هکتاری را در یک جا جمع کرد و با طنین آوای روحانی خود حال و هوایی معنوی به مراسم برآستان جانان بخشید.

موسوی زاده هم چنین با حضور پدر و مادر جوان خود که سید مهدی تنها فرزند آنان است، در برابر هزاران روزه دار حاضر در مراسم مورد تقدیر و تجلیل قرار گرفت. سید محمد مهدی موسوی زاده شاگرد کوچک حاج محمود کریمی مداح پیشکسوت کشورمان است که تاکنون در بسیاری از مراسم های دینی از جمله در حرم امام رضا (ع) در کنار استاد خویش مداحی کرده است.  وی حافظ ۳ جزء از کلام الله مجید و برگزیده پنجمین همایش نوگلان حسینی (ع) است.

در ادامه مراسم، پس از برنامه مداحی نابغه خردسال، دختران روزه اولی در ویژه  برنامه " سحرخیزان  کوچک " دعوت  خود را به  ضیافت  رمضان  جشن  گرفتند و تجلیل شدند. همچنین اجرای برنامه شاد کودکانه با موضوع " شهر خدا ، شهر مهربانی" هدیه ای بود که توسط گروه فیتیله به دختران روزه اولی و تمامی کودکان و نوجوانان حاضر در مراسم اهدا و با مشارکت دهها تن از کودکان و پدران برگزار شد.

 

هنوز دقایقی از آغاز برنامه برآستان جانان در بوستان میعاد نگذشته که گروه نمایش بچه های ایران، قدم بر سن می گذارند تا با هنرنمایی 3 نفره و با اجرای نمایشی، سهم کودکان، این فرشتگان کوچک حاضر در جمع را ادا کنند.

نمایش ها یکی پس از دیگری با زمینه مهربانی اجرا می شود تا لبخند بر لب کودکان در محوطه اصلی بوستان میعاد جلوه گر شود. نمایش هایی که از آشتی میان دو برادر سالخوره تا یاری رساندن به همسایه را در قالب طنز برای فرشتگان کوچک، فرهنگ سازی می کند.

نمایش که در حال اجراست باز هم این کودکان حاضر در بوستان میعاد هستند که خبرساز می شوند آن هم با حضور در غرفه ای با نام کلبه داستان و نمایش که با هدایت مردی از جنس آثار کودک با سالها تجربه در گوشه ای از بوستان اداره می شود.

کلبه ای که پاتوق فرشته هاست

کمی هم دقت به اطراف کافی است تا صدای فریاد شادی کودکانی را بشنوی که در این غرفه جمع شده اند و تماشای نمایش های «مسعود قریب» را به حضور در محوطه اصلی ترجیح داده اند.

با قریب اگر دقایقی هم کلام شوی از اهداف وجود این غرفه می گوید: «در این غرفه، محور کار، داستان گویی نمایشی با لباس مخصوص به صورت تک نفره یا با کمک کودکان تماشاچی است و موضوعات نیز بیشتر حول قصص قرآنی مطرح می شود.»

این مرد خوش سخن با لبخندی که بر لب دارد، غرفه ای برپا کرده که در شب های گذشته همیشه مشتریان پر و پار قرصی از فرشتگان کوچک را در خود جای داده است.

قریب، اثرات اجرای چنین نمایش هایی در تربیت این فرشتگان را اینگونه توصیف می کند: «تربیت فرآیندی بلند مدت است و اگر ما در این غرفه تلاش می کنیم به صورت غیرمستقیم مفاهیم دینی را برای کودکان در قالب نمایش مطرح کنیم به این دلیل است که مطمئنا در سال های آینده و در دوران بزرگسالی این نمایش ها تاثیرات خودش را در وجود این کودکان خواهد گذاشت».

 

در میان 27 غرفه برنامه برآستان جانان در بوستان قیطریه، غرفه ویژه کودکان خودنمایی میکند. پدرها و مادرها دور غرفه جمع شده اند و به کودکانشان نگاه میکنند که از غرفه «بچه های مهربان» لذت می برند. این غرفه بچه ها را از دالانی عبور می دهد تا از  چهار بخش آن استفاده کنند. بچه ها در اولین بخش این غرفه قصص قرآنی را با آیه و اشاره می آموزند و سپس وارد بخش نقاشی می شوند. پس از آن آرزوهایشان را با سنگ هایی به «حوض آرزوها» پرتاب می کنند و در بخش آخر هم جایزه می گیرند. مسابقه نقاشی با موضوعات قرآنی هم از دیگر برنامه های غرفه های ویژه کودکان است.

غرفه «کتاب مهربانی» از دیگر غرفه هایی است که مردم از آن استقبال کرده اند. این غرفه و غرفه «بهداشت و سلامت» هر شب مسابقه پیامکی برگزار میکنند و برنده ها شب بعد، جوایزشان را دریافت می کنند.

عنوان بیشتر غرفه ها مهربانی است و یک از آن ها در حال آماده کردن قالیچه ای است که طرح «بر آستان جانان» روی آن می درخشد و هر کسی می تواند یک گره به این قالیچه بزند تا در 17 شب نخست ماه مبارک رمضان، تکمیل شود. 

«کلبه آفرینش فکر»، غرفه «به رسم مهربانی» و غرفه‌هایی با عنوان «ترنج» ویژه نوجوانان که به سؤالات شرعی، مسائل بلوغ و دیگر مسائل نوجوانان پاسخ می‌دهد در کنار غرفه‌های مشاوره و پاسخگویی به پرسش‌های شرعی، نجوم، اصلاح نماز، بلوتوث آیات و پیام‌های قرآنی، پیک نور برای حافظان اطلاعات قرآنی، واژه‌های آسمانی، کتاب من، زندگی آموختنی است، هنرهای جمعی، مادران قصه‌گو، فروش محصولات غذایی، کارگا‌ه‌های هنری، کتابت قرآن کریم، اجرای نمایش عروسکی و فروش کالاهای مرتبط با حجاب اسلامی هم از دیگر غرفه‌‌هایی است که در بوستان قیطریه برپاست.