به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، احمد طالبی‌نژاد، نویسنده و منتقد سینما، در پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم شهر، با بیان اینکه فیلم شهری ژانری نیست که تعریف مشخص داشته باشد، گفت: فیلم شهری اثری است که لوکیشن‌های اصلی آن در شهر می‌گذرد و شهر در آن شناسنامه و هویت دارد. مثلا «سرگیجه» اثر هیچکاک در شهر نیویورک ساخته شده و ویژگی‌های شهری نیویورک در آن بارز است. پس، فیلم شهری ژانر نیست. گرچه شاید یک فیلم در ژانر پلیسی یا عشقی، در شهر اتفاق افتاده باشد. با توجه به این موضوع، فیلم شهری معمولا فرمول نابردار است.
این نویسنده سینمایی ادامه داد: اگر بخواهیم برای فیلم شهری نمونه مشخصی بیاوریم، باید به بسیاری از آثار زنده‌یاد «علی حاتمی» اشاره کنیم که در آن، شهر اهمیت بسیاری دارد. خیابان لاله‌زار، میدان سپاه و بناهای ساخته‌شده در دوران قدیم تهران در فیلم‌های «علی حاتمی» بسیار دیده می‌شود. فیلم‌هایی مثل «طهران تهران» ساخته «داریوش مهرجویی» و «مهدی کرم‌پور» نیز که در سال‌های گذشته ساخته شد، همین ویژگی را دارد. در میان آثار جدیدتر، فیلم «در دنیای تو ساعت چند است؟» ساخته «صفی یزدانیان» نیز این ویژگی را دارد. این فیلم درباره شهر رشت است و رشت به عنوان یک شخصیت در آن حضور دارد.
کارگردان «من بن لادن نیستم» افزود: متأسفانه بسیاری از فیلم‌سازان تمرکز زیادی بر لوکیشن صرف دارند. مثلا بسیاری بی‌دلیل یا بادلیل از لوکیشن «کافی‌شاپ» استفاده می‌کنند که فضای شیکی دارد و نورپردازی‌های آن مورد توجه قرار می‌گیرد، اما این صحنه‌ها در هر محل دیگری نیز می‌تواند اتفاق بیفتد. یا در بسیاری از فیلم‌ها، بی‌دلیل نمایی از میدان آزادی دیده می‌شود و این به اعتقاد من سوءاستفاده از لوکیشن شهری است. در حالی که شهر در لوکیشن خلاصه نمی‌شود بلکه شامل زبان، معیشت مردم، آداب و رسوم، فرهنگ و جنبه‌های زندگی مردم آنجا نیز می‌شود که در اغلب فیلم‌ها کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. با این وجود، از آنجا که لوکیشنها و برخی از نماهای شهری جذاب است، همه بی‌دلیل از آن استفاه می‌کنند. برای نمونه، وقتی فیلمی در اصفهان ساخته می‌شود، بی‌دلیل یا بادلیل تصویری از «نقش جهان» نیز در آن دیده می‌شود.
طالبی‌نژاد با اشاره به فیلم سینمایی «پری» ساخته داریوش مهرجویی یادآور شد: گرچه در فیلم «پری»، نمایی از «نقش جهان» را می‌بینیم، اما هم‌زمان با نمایش این تصویر، یک گفت‌وگو نیز شکل می‌گیرد و نگاه دختر داستان به میدان «نقش جهان» است که به او حس خاصی را القا می‌کند. هرجا در این فیلم از معماری‌های اصفهان استفاده شده، درست بوده است. به طور کلی، داریوش مهرجویی از فیلم‌سازانی است که از عناصر شهری به درستی استفاده می‌کند. مثال دیگری می‌زنم، یکی از سکانس‌های فیلم «سارا» که از فیلم‌های درخشان مهرجویی است، در میدان «حسن‌آباد» تهران فیلمبرداری شده. معماری این میدان در سکانس، نقشی دراماتیک و کارکردی مشخص دارد.
نویسنده کتاب «از شما چه پنهان» در ادامه، با اشاره به فیلم‌هایی که ویژگی‌های شهری دارند، گفت: به نظر من از جنبه اجتماعی فیلم‌های رخشان بنی‌اعتماد فیلم‌های شهری هستند و ویژگی‌های شهری در آنها بارز است. از اولین فیلم او یعنی «خارج از محدوده» گرفته تا دیگر فیلم‌هایی که درباره آسیب‌های اجتماعی ساخته است، همگی درباره شهر هستند. یا مثلا آثار مسعود کیمیایی از فیلم‌های اجتماعی هستند که به شهر توجه دارند. فیلم‌هایی مثل «گوزن‌ها»، «قیصر» و «رضا موتوری». به اعتقاد من، «رضا موتوری» یک فیلم کاملا شهری است. امیر نادری نیز در فیلم‌های «خداحافظ رفیق» و «تنگنا» به آسیب‌های اجتماعی می‌پردازد و شخصیتشان بیشتر لمپن‌ها هستند که در شهر زندگی می‌کنند. فریدون گله نیز فیلم‌های شهری می‌ساخت که از آن میان، «کندو» و «زیر پوست شب» نگاه ویژه‌ای به تهران دارند.
این منتقد پیشکسوت سینما در ادامه افزود: به طور کلی، موضوع شهر تا حدی در آثار فیلم‌سازان نسل گذشته و همچنین نسل امروز مورد توجه قرار گرفته است. از فیلم‌سازان نسل امروز نیز میتوان به آثار اصغر فرهادی و پرویز شهبازی اشاره کرد که تا حدودی به شهر پرداخته‌اند.
طالبی‌نژاد در پایان گفت: هر موضوعی به همان اندازه که کار شده، به همان اندازه نیز جای کار دارد. انواع و اقسام مشکلات روحی و اجتماعی در شهرها وجود دارند که باید در آثار سینمایی به آن پرداخت. برای مثال کمتر فیلمی دیده‌ام که به موضوع آلودگی اشاره کند، مگر کاری که نادر ابراهیمی با نام «روزی که هوا ایستاد» در سال‌های گذشته ساخته بود. امروز، حتی درباره امواج سرطان‌زا نیز کاری صورت نگرفته است.
