به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، همزمان با فرا رسیدن بهار طبیعت و عید نوروز، مراکز فرهنگی هنری شهر تهران آماده ارائه خدمات فرهنگی به شهروندان و مسافران نوروزی هستند. یکی از این مراکز «باغ‌موزه قصر» است که با داشتن فضاهای متعدد، می‌تواند برای علاقه‌مندان به فرهنگ و تاریخ ایران جذاب باشد. در ادامه با این باغ‌موزه بیشتر آشنا می‌شویم.
فتحعلی شاه قاجار در سال ۱۱۷۷ ه.ش. در سال دوم سلطنت خود فرمان داد تا بیرون از تهران قصری برایش بسازند. محل قصر در جایی انتخاب شد که در آن زمان به اراضی خرم‌آباد معروف بود. آن محل در آن هنگام در دره ماهور بود، لذا ناگزیر شدند بعضی از قسمت‌ها را بتراشند و قسمت‌های دیگر را پر کنند. آنگاه در آنجا یک عمارت بزرگ شامل بیرونی، اندرونی، کلاه فرنگی و استخر بنا کردند.
این قصر به تدریج از دوره ناصرالدین‌شاه با کم‌توجهی از رونق اولیه افتاد. ناصرالدین‌شاه امر کرد که فوج قزاق اردوی سالانه خود را در این محوطه برپا کند که این شروع کاربری نظامی این منطقه بود. در دوره مظفرالدین شاه باغ قصر قجر به دست اداره ژاندارمری افتاد، باغ به تدریج کاربری خود را از دست داد و قصر نیز متروکه و به ویرانه تبدیل شد. بخش‌های زیادی از قصر قاجار در سال ۱۲۸۴ ه.ش. بر اثر بارش شدید باران و وقوع سیل، تخریب شد. با این حال بقایای ساختمان قصر قاجار تا ۱۳۳۷ ه.ش باقی بود.
حدود صد و سی سال بعد از ساخته‌شدن قصر قاجار، شالوده‌های نخستین زندان نوین ایران بر پای ویرانه‌های قصر و زمین‌های پایین‌دست آن بنا نهاده شد تا از آبان ماه سال ۱۳۰۸ هجری شمسی نام «زندان قصر» را به خود گیرد.
این مجموعه با پیروزی انقلاب اسلامی، بر اساس برنامه‌های توسعه فرهنگی شهر تهران در آبان ماه ۱۳۹۱ به نام «باغ‌موزه قصر» گشوده شد تا روایتگر بخشی از تاریخ و فرهنگ دو سده گذشته این سرزمین باشد.
قوام‌السلطنه، صارم‌الدوله، صولت‌الدوله، عبدالحسین تیمورتاش، بزرگ علوی و علیمردان خان بختیاری و محمد فرخی یزدی برخی از زندانیان معروف این زندان هستند.
یکی از بخش‌های اصلی این مجموعه «موزه تاریخ انقلاب اسلامی ایران» است. این موزه تصویری از مبارزات مردم در دوران پهلوی و بخش دیگر «موزه زندان» است که هم بازسازی عینی فضای زندان از اتفاقاتی است که در دوره رژیم پهلوی افتاد و هم محلی برای تصویربرداری آثار سینمایی و تلویزیونی.
از دیگر بخش‌های این باغ‌موزه می‌توان به مسجد، زورخانه قصر، باغ‌های ایرانی، کتابخانه مرکز تحقیقات، نگارخانه‌های مختلف، فضاهای نمایشگاهی و فرهنگی چایخانه و سفره‌خانه سنتی، مراکز عرصه محصولات فرهنگی، بازارچه محصولات هنری و صنایع دستی اشاره کرد.
همچنین شهروندان می‌توانند در محدوده زندان از فضای سبز و بوستان و مجموعه‌های فرهنگی ورزشی موزه بازدید کنند.
موزه‌های مجموعه باغ‌موزه قصر از ۲ تا ۱۳ فروردین ماه هر روز از ساعت ۹ تا ۲۱ فعال است و فروش بلیت تا ساعت ۲۰ انجام می‌شود.
دارندگان «بلیت تخفیف مراکز گردشگری شهرداری تهران» می‌توانند به صورت نیم‌بها از موزه‌ها بازدید کنند. همچنین بازدید پدران در سالروز ولادت امام علی (ع) و روز پدر از موزه‌های باغ‌موزه قصر رایگان است.
برگزاری جشنواره نوروز در قصر، پهن کردن سفره‌های هفت‌سین به سبک زندان عمومی و زندان سیاسی در موزه‌ها، استقرار نسخه جدید سیستم واقعیت افزوده در داخل موزه‌ها، استقرار راهنمای بازدید جدید به زبان انگلیسی در محل مناسب، کاشت بیش از ۶ هزار گل لاله در محوطه باغ ایرانی باغ‌موزه قصر و ساماندهی فضای سبز از جمله تسهیلاتی است که این مجموعه برای رفاه حال بازدیدکنندگان نوروزی تدارک دیده است.
مسیرهای دسترسی به باغ‌موزه قصر به شرح زیر است:
مسیر با اتومبیل شخصی:
۱- بزرگراه شهید صیاد شیرازی، خروجی پلیس شریعتی، میدان پلیس، باغ‌موزه قصر
۲- خیابان شهید مطهری، بعد از تقاطع دکتر شریعتی، میدان پلیس، باغ‌موزه قصر
مسیر دسترسی حمل و نقل عمومی (مترو):
ایستگاه متروی شهید مفتح، انتهای خیابان مطهری، بعد از تقاطع دکتر شریعتی، باغ‌موزه قصر
مسیر دسترسی حمل و نقل عمومی (اتوبوس):
پایانه امام خمینی (ره)، اتوبوس‌های میدان معلم، ایستگاه رو‌به‌روی باغ‌موزه قصر
پایانه میدان رسالت، اتوبوس‌های پیچ شمیران، ایستگاه میدان پلیس، باغ‌موزه قصر
پایانه میدان امام حسین (ع)، اتوبوس‌های شهید بهشتی، ایستگاه تقاطع پلیس شریعتی، خیابان پلیس، باغ‌موزه قصر
پایانه اتوبوس پیچ شمیران، اتوبوس‌های رسالت، ایستگاه تقاطع پلیس شریعتی، خیابان پلیس، باغ‌موزه قصر
پایانه شهید بهشتی، اتوبوس‌های میدان امام حسین (ع)، ایستگاه انتهای خیابان مطهری تقاطع شریعتی، باغ‌موزه قصر
مهدی نوروزوندیان
