فرهنگسراهای تهران بستری برای کارآفرینان فردا

به گزارش خبرنگار شهر، چرا ارتباطات آموزشی بین مدارس و دانشگاه برقرار نمی شود؟ چرا دانش آموزان ما پس از ورود به دانشگاه چیزی را که در ذاتشان است را دنبال نمی کنند؟ چرا دانش آموزان به دنبال کسب و کاری که مستلزم توانمندی های آنها است، نمی روند؟ اینها سوالاتی است که در شب یلدای سال 90 به ذهن رضا زعفریان استاد دانشکده کارآفرینی داشنگاه تهران رسید. زمانی که در یک مهمانی خانوادگی در یک رستوران، پدری نگران و مضطرب گفت: من دغدغه آینده فرزندم را دارم. باید چه کار کنم؟

پاسخ زعفریان به این سوال طرح ملی کاشف است که از این جمله استخراج شده است: دانش آموز امروز مي تواند  «کارآفرين شايسته فردا» (کاشف) باشد.

این استاد در مورد ایده خود می گوید: " این ایده تنها یک ایده نبود. زمانی که خداوند ایده و فکر نابی را بر سر راه شخصی می گذارد به او مسئولیتی نیز می دهد تا آن فکر را عملیاتی کند. بنابراین در یک پروسه علمی دقیق 15 ویژگی کارآفرینان تهیه شد تا بر این ویژگی ها کار کنیم.از آنجا که این طرح تنها محدود به تهران نبود قرار بر این شد تا افرادی که در زمینه کارآفرینی فعال بوده اند، بازوهای «مراکز اطلاع رسانی و آموزش طرح کاشف» (اریکه) شوند. به همراه 120 نفر به مدت 2 سال پیاپی کار کردیم تا بتوانیم این طرح را به نتیجه برسانیم. اکنون برنامه را به گونه ای پیش می بریم که هرسال یک آزمون در هر مقطع برگزار شود.»

گویا اولین آزمون این طرح توسط سازمان سنجش و با حمایت سازمان فرهنگی هنری شهردرای تهران (فرهنگسرای کار) در دی ماه یعنی چند روز پس از شب یلدا که روز تولد این ایده است برای دانش آموزان مقطع راهنمایی برگزار می شود.

فرزاد قاسم زاده رییس فرهنگسرای کار در این مورد می گوید: «از دوشنبه 4 آذر خانواده ها و فرزندان به مدت یک هفته تا 10 روز برای ثبت نام زمان دارند تا در دی ماه از طریق سایت سازمان سنجش در آزمون کاشف حضور یابند.»

دانش آموزان نترسید؛ نمره ملاک نیست

آزمون، امتحان، کنکور کارآفرینی، نام‌هایی است که برای دانش آموزان ایرانی که همواره کنکور سراسری را سدی بر سر راه آمال و آرزوهای خود دیده اند سنگین و آزاردهنده است. زعفریان مثبت ترین نکته این آزمون را این می داند که بر نمره تاکید ندارد: «باید به کمک رسانه ها تلاش کرد تا فرهنگ رتبه بندی و نمره را در کشور کمرنگ کنیم.باید بتوانیم دانش آموزانی را تربیت کنیم که برای رسیدن به اهدافشان تلاش می کنند نه برای رسیدن به نمره» 

بنابراین دانش آموزان نباید از این آزمون ترسی داشته باشند. این آزمون در صدد سنجش هوش یاIQ  دانش آموزان نیست بلکه می خواهد آنها را بر اساس هوش هیجانی یا EQ (Emotional Quality) رتبه بندی کند. اما نباید در نبود ترس، با بی خیالی و بی تفاوتی به این سوالات پاسخ داد.

ایده پرداز این طرح می گوید: «هر کسی دغدغه آینده خود را دارد، هیچ شخصی حاضر نیست سر خود را کلاه بگذارد. در این آزمون رتبه و نمره مطرح نیست. اما این نباید باعث شود که دانش آموزان پاسخ دهی به سوالات را دست کم بگیرند. در این آزمون رتبه بندی و سوال غلط نداریم. هر سوال می تواند متناسب با روحیه آن فرد درست باشد. از والدین و دانش آموزان شرکت کننده تقاضا دارم که هر پاسخی که به روحیه شان نزدیک تر است را ارائه دهند تا بتوانیم شناخت بهتری را به دست آوریم و بهترین برنامه آموزشی را برای آنها طراحی کنیم.»

اما بهترین برنامه آموزشی مستلزم سوالاتی سنجیده و کامل نیز هست.

سوالات آزمون به دلیل این که توسط سازمان سنجش طراحی می شود تستی است و شاید نتواند به مشاوران برای ارائه مشاوره اطلاعات کافی را ارائه کند.

استاد دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران این اطمینان را می دهد که :« این سوالات به همراه سوالات مکمل در اریکه‌های کاشف (پایگاه های ارائه خدمات) به صورت حضوری جمع بندی می شود تا بتواند به صورت کیفی و میدانی نیز از دانش آموزان و والدین اطلاعات جمع آوری کند.»

فرهنگسراها میزبان دانش آموزان می‌شوند

اما این سوال همچنان پابرجاست که نقش فرهنگسراها در یاری رسانی به اجرای این طرح چیست؟ 

قاسم زاده در پاسخ به این سوال به ظرفیت سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در قالب فرهنگسراها اشاره می کند و می گوید: موافقت دو جانبه ای بین سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران صورت گرفته است. طبق این تفاهم نامه سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در قالب فرهنگسرای کار مراسم رونمایی را برگزار کرد پس از آن تمامی فرهنگسراها بستری برای مشاوره می شوند . ما نیز به عنوان نماینده سازمان فرهنگی هنری در قالب این مشاوره ها اهداف سازمان را شامل آموزش شهروندی، آموزش اجتماعی و سبک زندگی را به خانواده ها و فرزندانشان آموزش می دهیم.

دبیرخانه مرکزی این طرح، فرهنگسرای کار است. کار اصلی ما پس از اعلام نتایج آغاز می شود بدین صورت که پس از مشخص شدن نتایج آزمون، دانش آموزان به همراه والدین خود به مراکز فرهنگی و هنری ، فرهنگسراها و خانه های فرهنگ در سطح شهر تهران مراجعه می کنند. 

در مراکز استان ها نیز مراکز تخصصی تحت عنوان اریکه های کاشف برای این کار در نظر گرفته شده است.اساتید کارآفرینی دانشگاه تهران و نیز سایر اساتید مسلم این حوزه به مشاروان و کارشناسان ما اطلاعات لازم را ارائه داده اند تا این افراد با حضور در 200 اریکه شهر تهران در فرهنگسراها، خانه های محلات و سایر مراکز فرهنگی هنری، پذیرای خانواده ها و فرزندانشان برای مشاوره های گوناگون باشند. ممکن است یک خانواده مشاروه های روانشناسی نیاز داشته باشد اما یک خانواده به مشاوره کارآفرینی و یا اجتماعی نیاز داشته باشد. بنابر نیاز خانواده ها این مشاوره ها انجام می شود.بدین صورت دانش آموزان متناسب با استعداد خود در حوزه ها و حرفه های مختلف در قالب کارگاه های تخصصی، نشست ها و کلاس های آموزشی،جشنواره ها و .... مورد آموزش قرار می گیرند وتا مسیر تحصیلی آنها از ابتدا تا سطوح بالاتر بر اساس استعدادهاشان هدایت شود. با طی کردن این فرآیند دانش آموز امروز، کارآفرین شایسته ای برای فردای کشور است.

کاشف، طرحی کم هزینه

رییس فرهنگسرای کار به کم هزینه اما پربازده و مثمر ثمر بودن این طرح برای خانواده ها اشاره می کند و می گوید: تنها هزینه اندکی در سطحی که هزینه های مدیریت و اجرای طرح را پوشش دهد، زمان ارائه آموزش ها از خانواده ها دریافت می شود

گویا این طرح از ابتدا نیز کم هزینه و اجرایی بوده است. زعفریان می گوید دغدغه مالی را برای این طرح از ابتدا نداشته است: در این مدت ما دغدغه تامین منابع مالی را نداشتیم دغدغه ما بیشتر انجام یک کارخوب و ارزشمند است.

کارآفرین خوب شبیه یک انار است

در طرح کاشف همه چیز منظم و حساب شده است از انتخاب مراکز و سازمان های یاری رسان برای اجرایی شدن این طرح تا نماد آن. کاشف، انار را به عنوان نماد خود انتخاب کرده است تا هم یاد آور میوه ای باشد که در شب تولدش یعنی شب یلدا بر سر سفره ایرانی ها حضور دارد و هم به نظم و ترتیب موجود در خوشه بندی انار اشاره کند.از سوی دیگر انار محصول بومی کشور ما است ، میوه ای که محصول سرزمین های سختکوش است.

زعفریان معتقد است: اگر می خواهیم کارآفرین خوبی باشیم باید منظم و سختکوش باشیم باید انار باشیم.