همدلی یعنی درک کردن احساسات و عواطف یک نفر دیگر و هم معنی عقلانی آن؛ یعنی اینکه نگاه کردن به مسایل از زاویه دید یک نفر دیگر و لمس کردن همه جوانب آن در تخیل خود، به عبارت دیگر همدلی نوعی اِمپاتی (empathy) کردن است. کلمه‌ای که مشابه آن در تله‌پاتی (ادراک از راه دور) به‌کار می‌رود. در حالیکه همزبانی به معنی همدردی و موافق با یک نفر دیگر به‌کار می‌رود و در مباحث روان‌شناسی هم همزبانی به معنی سمپاتی کردن (sampathy) بیان شده است. کلمه‌ای که بیشتر جنبه دلسوزی، همفکری، موافقت را دارد. مورد استفاده قرار می‌گیرد. همدلی و همزبانی در زندگی اجتماعی بسیار جایگاه ارزنده‌ای دارد. چراکه یکی از ویژگیهای انسان سالم و موفق، مهارت و توانایی برقراری ارتباط مؤثر و سازنده با دیگران است. اغلب ما زمانی که با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنیم همواره افکار، آرزو‌ها، تمایلات، نگرانی‌ها و ترسهای خود را آشکار می‌سازیم. بدین جهت نیاز داریم که دیگران اولا» درک درستی از ما داشته باشند و ثانیا» با ما در زمینه نگرانی‌ها، ترس‌ها و مشکلاتمان همدلی و همدردی کنند. همدردی تلاشی است برای درک و فهم دنیای ذهنی طرف مقابل. برای همدلی باید بتوانیم خود را جای دیگران بگذاریم و از دریچه چشم آن‌ها نگاه و احساس کنیم. در همدلی شما می‌توانید سخن طرف مقابل را تکرار کنید تا بداند که شما منظور او را دریافته‌اید.
سطح پایین همدلی، تصور و درک دیگری
سطح میانی همدلی، اعتماد به همدیگر
بالای همدلی، اطاعت کردن از همدیگر
از منظر آموزه‌های دینی و قرآن:
حسن ظن و پرهیز از بدگمانی: بدگمانی عامل تشدید اختلاف است؛ برای آنکه همدلی میان افراد جامعه پدید آید و تقویت شود باید به جای بدگمانی حسن ظن و خوش گمانی جایگزین شود. در آیات قرآن بر این مطلب تأکید شده است که از هرگونه بدگمانی نسبت به یکدیگر پرهیز کنید و اعمال و رفتار یکدیگر را بر وجه نیک و درست آن حمل کنید و تا می‌توانید تفسیر صحیح و مشروعی برای رفتار و اعمال دیگران ارائه دهید. (حجرات، آیه ۱۲) از دیگر اموری که همدلی را موجب می‌شود، مراعات عدل و انصاف است. انصاف که نوعی اکرام است نادیده گرفتن برخی از حقوق خویش و ایثار برای جلب رضایت دیگران است. اگر افراد جامعه فرا‌تر از عدل و با انصاف با دیگران رفتار کنند، جامعه‌ای همدل ایجاد می‌شود و انسان‌ها به یکدیگر گرایش بیشتری می‌یابند. عدالت و انصاف از نظر آموزه‌های قرآنی موجب قوام جامعه و پرهیز از هرگونه عوامل تنش‌زا و اختلاف برانگیز است. (مائده، آیه ۸؛ انعام، آیه ۱۵۲؛ نحل، آیه ۹۰؛ حدید، آیه ۲۵).
پس اصل آن است که همدلی با همزبانی همراه شود؛ زیرا در این صورت است که هر گونه اختلاف و جنگ و جدل از میان می‌رود و به جای آن صلح و صفا می‌آید و امید دشمنان به نومیدی بدل می‌شود؛ زیرا در جایی که همدلی و همزبانی باشد، دشمن راهی برای رخنه نمی‌یابد تا پیوند‌ها را بشکند و گسست میان انسان‌ها پدید آورد. بنابر این همدلی باید به همزبانی تبدیل شود تا در زندگی اجتماعی ما انسان‌ها که فرصت و امکان درک متقابل همه اقشار جامع را در بهترین و بد‌ترین شرایط زندگی فراهم می‌آورد به خوبی مورد استفاده قرار دهیم. ضرورت بهره‌گیری از اهمیت و تاثیر آن در جامعه یعنی همسویی دولت و ملت برای حذف خطاهای هرچند کوچک، به خاطر ارتقای سطح کشور در همه زمینه‌ها؛ یعنی بالا بردن ظرفیت‌ها برای پذیرفتن نقدهای منصفانه و درک و تحمل همدیگر در موقعیت‌های حساس، سبب شد تا از سوی رهبر فرزانه کشورمان، سال ۱۳۹۴ را به عنوان؛ همدلی و همزبانی دولت و ملت نام گذاری شود.؛ نامی که تحقق عملی آن در گرو همکاری تمام نهادهای موجود در جامعه از جمله رسانه‌ها به عنوان پل ارتباطی میان مردم و مسوولان است. ضرورت توجه به همدلی و همزبانی مردم و دولت می‌تواند یکی از مهم‌ترین عنصرهای اثر گذار در اتحاد و یکپاچگی، آرامش و پیشرفت همه جانبه جامعه محسوب شود.
رهبر انقلاب در زمینه همدلی و هم زبانی بر نگاه متقابل تاکید دارند؛ دولت باید مردم و آرمان‌های آن‌ها را که آرمان‌های انقلاب است مورد توجه قرار دهد و مردم را به شکل حقیقی و واقعی درک کند، به استعداد‌ها، توانمندی‌ها و ظرفیت‌های مردم بها دهد و بر اساس آنچه که خواست حقیقی مردم است حرکت کند. مردم و جریان‌های سیاسی هم به مسئولان و دولت اعتماد کنند و این نگاه متقابل و متعامل رمز پیروزی است.
