به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، در طرح آموزش مشارکتی، نقش‌ها و روند فرایند آموزش و یادگیری تغییر می‌کند. در این طرح مبنا و پایه بر مشارکت است.
نقش معلم و دانش آموز تغییر می‌کند. معلم با هدف درس پرسیدن یا آموزش دادن به محل آموزش نمی‌آید. او می‌آید تا در جایگاه یک تسهیلگر ایفای نفش کند. کسی که قرار است پا به پای بچه‌ها دست به کشف حقایق بزند، سخنگوی صرف نباشد.
تسهیلگر قرار است گوش بدهد و هدایت کند. او قرار است بحث و کشف و شهود بچه‌ها را هدایت کند تا بچه‌ها در آخر به یک نتیجه برسند. در این طرح دانش‌آموز در جایگاه فراگیر قرار می‌گیرد. فراگیر منتظر شنیدن یک پدیده جدید از معلم نیست. او خودش باید پدیده‌های جدید را کشف کند. فراگیر کیف بر دوش با کتاب‌های ریاضی، فارسی و جغرافیا به محل آموزش نمی‌آید و منتظر مشق شبانه نیست. این توصیف‌ها روند کلی طرح آموزش مشارکتی را بیان می‌کند. ممکن است در مطالعه بیشتر درباره این طرح با کلیدواژه‌های مختلفی برخورد کنید. در این گزارش سعی شده تعریف‌های جامع و کوتاهی درباره مفاهیم پرکاربرد آموزش مشارکتی در اختیار علاقه‌مندان قرار دهد.
گروههای فراگیران
مفهوم سنتی دانش‌آموز یا متعلم در این نوع آموزش با مفهوم گروههای فراگیران جایگزین می‌شود که با مشارکت یکدیگر به کشف مفاهیم و بازتولید دانش میپردازند.
تسهیلگر
معلم یا آموزگار جای خود را به تسهیلگر در آموزش مشارکتی میدهد که فراگیران را در بازتولید و کشف مفاهیم یاری می‌کند.
طرح فعالیت مشارکتی
به جای متن مرجع آموزشی طرح فعالیت مشارکتی برنامه فعالیت فراگیران و نقش تسهیلگر را متناسب با اهداف آموزشی کلاس تعریف کرده و شیوه ارزیابی فردی و گروهی را مشخص می‌کند.
محیط مشارکت پذیری
کلاس درس جای خود را به محیطی غنی که برای اجرای طرح فعالیت آماده شده است میدهد.
مدرسه مشارکتی با والدین
در طرح «بعد از مدرسه» مدیریت و اجرای برنامه‌های آموزشی با مشارکت مستقیم والدین انجام می‌شود و الگوی مدارس مشارکتی (Parental School) مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این الگو با تمهید مشوق‌های متعدد مالی و معنوی از والدین خواسته می‌شود تا به طور داوطلب در اجرا و مدیریت برنامه‌های آموزشی مشارکت کنند. به این ترتیب علاوه بر ایجاد زمینه رشد و آموزش برای والدین، امکان تماس بیشتر کودکان و نوجوانان با خانواده فراهم شده و بسیاری از آسیب‌های روانشناختی و اجتماعی ناشی از گسست نسلی جبران می‌شود.
آموزش از طریق خدمت
در این نوع آموزش فراگیران مجری برخی خدمات زیستمحیطی یا شهروندی و نظایر آن نیز خواهند بود. یادگیری از راه خدمت با این هدف شکل گرفت که شکاف میان نظام آموزشی و نیازهای جامعه و زندگی روزمره در دنیای واقعی را پر کند. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که اگر یادگیری از راه خدمت به نحوی مؤثر اجرا شود، علاوه بر پیشرفت تحصیلی یادگیرندگان، مهارت‌های شهروندی در آن‌ها ارتقا می‌یابد و شاهد رشد شخصیتی آن‌ها خواهیم بود.
پروژه‌های یادگیری از راه خدمت (service learning) در یک فضای آموزشی ایدهآل مکمل آموزشهای رسمی هستند. در پروژه‌های خدمتمحور موفق، معلم، دانش‌آموزان را در فرآیند بارش فکری و خلق کردن و بسط دادن پروژه‌های جدید هدایت می‌کند یا به آن‌ها کمک می‌کند طرح درسهای خدمتمحور را متناسب با نیازهای جامعه خود تدارک ببینند. اجرای موفق پروژه‌های خدمتمحور نیازمند مشارکت دانش‌آموزان در فرآیند طراحی و اجرای پروژه است.
این روزها مرکز آموزش سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران درصدد است تا بخش مهمی از بهترین خصوصیات این شیوه آموزشی را در قالب طرح «بعد از مدرسه» در فرهنگسراهای سطح شهر تهران اجرا کند. برای دریافت اطلاعات بیشتر با شماره تلفن ۱۸۳۷ تماس بگیرید.
