آسیبشناسی کیفیت آثار و محصولات فرهنگی/9
بودجهمحوری مدیران غیرمتخصص آفت فعالیت فرهنگیست
رییس مرکز مشارکتهای فرهنگی هنری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران تکیه نهادهای دولتی به بودجه و انتصاب مدیران غیرمتخصص را آفت اصلی فعالیتهای فرهنگی این نهادها میداند.
روحاله کاظمیزاده در گفتوگو با شهر گفت: یک اثر فرهنگی موفق، ترکیبی از قالب موفق و جذاب و محتوای موفق و جذاب است. به نظر من، قالب موفق مثل پنجره ورود به یک اثر است و هرچه این قالب جذابتر و بهروزتر باشد، اثر بیشتر و بهتر دیده میشود.
وی ادامه داد: همچنین اگر قالب نتواند مخاطب، بهویژه مخاطب جوان را به خود جذب کند، اساسا مخاطب وارد مقوله محتوای آن اثر نمیشود؛ زیرا عموما پس از انتخاب محصول بر اساس قالب است که مخاطب به سمت محتوا میرود. البته این استثنا درباره افراد مشهور وجود دارد که آثارشان بدون در نظر گرفتن قالب، با استقبال مواجه میشود؛ ولی در اکثر مواقع، محصول فرهنگی در صورتی با استقبال مواجه میشود که قالب باکیفیت و همچنین محتوای باکیفیت داشته باشد.
این مدیر فرهنگی درباره فعالیت نهادهای فرهنگی و تاثیرگذاری محدود آنها بر اجتماع گفت: به نظر من دلیل این تاثیر بسیار کم و عدم موفقیت دستگاههای دولتی بهویژه در تولید محصولات فرهنگی، این است که این دستگاهها وابسته به پول دولت هستند و هیچ محاسبه و نظارت دقیق و نظرسنجی خاصی در مورد محصولاتی که تولید میکنند صورت نمیگیرد و هیچ طرح اقتصادیای برای تولید یک محصول فرهنگی ندارند؛ بلکه بر اساس بودجهای که به آنها اختصاص مییابد، اثری را تولید میکنند.
وی افزود: علاوه بر آن، دستگاههای دولتی گزارشمحور عمل میکنند و این که آن گزارش چقدر دقیق و اصولی است، لزوما اهمیتی ندارد. کیفیت آنطور که باید و شاید در دستگاههای دولتی حائز اهمیت نیست؛ ولی بخش خصوصی دلش برای خودش میسوزد و قبل از تولید خود را محک میزند و بررسی میکند، به همین دلیل هم تاثیرگذاری بهتری بر مخاطب دارد.
روحاله کاظمی زاده تاکید کرد: وابستگی به بودجه دولت اساسا در کار فساد و عقبافتادگی کیفی ایجاد میکند. البته ورود مدیران غیرمتخصص نیز قطعا بیتاثیر نیست. همچنین تغییر زودبهزود مدیران و به طبع آن تغییر فرآیندها و سیاستها نیز آفت کار فرهنگی است.
رییس مرکز مشارکتهای فرهنگی هنری شهرداری تهران با اشاره به راهکارهای ارتقای کیفیت محصولات فرهنگی گفت: اگر همه مسائلی که تاکنون گفته شد، وجود نداشته باشد، شاهد ارتقای کیفیت خواهیم بود. یعنی اگر مدیران متخصص و متعهد باشند و در کنار آن، بودجهها تا این حد بیحساب توزیع نشود و به صبر و برنامه درازمدت در برنامه فرهنگی نیز توجه شود، قطعا اتفاقات خوبی میتواند بیفتد.
وی همچنین درباره تبیین نقشهراه برای مدیران فرهنگی اظهار داشت:به نظر من نقشه راهی وجود دارد. چرا که سند چشم انداز 1404 یک سند استراتژیک است و برای رسیدن به اهداف طرح شده در آن باید به ترتیب اسناد عملیاتی و طرح ها و برنامه های اجرائی هر حوزه نیز تدوین و ابلاغ شود.
کاظمی زاده در پاسخ به این که آیا محصولات و فعالیتهای فرهنگی منطبق با انقلاب اسلامی که یک انقلاب فرهنگی بوده، تولید شده است یا خیر، گفت: من شخصا از این شرایط راضی نیستم و معتقدم آنچه هست، چیزی نیست که باید باشد. هنوز راه درازی در پیش داریم تا به نقطه مطلوب برسیم.
وی ادامه داد: اگر واقعا بخواهیم به سمت تولید محصولات فرهنگی بر اساس آنچه در انقلاب فرهنگیمان اتفاق افتاد برویم، خیلی چیزها باید تغییر کند و با هم هماهنگ شود. باید با برنامه مشخص و با تقسیم درست وظایف، همهچیز مشخص شود و این صرفا به اجرای برنامه خلاصه نمیشود؛ بلکه به ساختار تربیتی و آموزشی و ساختار رسانههای ما و بسیاری موارد دیگر مرتبط است.
کاظمی زاده افزود: عناصر بسیاری در کنار یکدیگر فرهنگ را شکل میدهند؛ از تلویزیون و دیگر رسانههای عمومی گرفته تا مدرسه و خیابان و پارک. ما همانگونه که بزرگان انقلاب نیز گفتهاند، در آغاز راه هستیم و متاسفانه بسیار هم به بیراهه رفتهایم. هر جا هم محصول درخوری متناسب با انقلاب اسلامی تولید شده، به همت یک عده خاص و بهصورت یک تک مضراب در یک ارکستر بوده است که در این صورت هم شبکه توزیع جدی و مناسبی وجود نداشته که بهخوبی آن را به دست مخاطب برساند.