آسیب شناسی کیفیت آثار و محصولات فرهنگی/19
شرط اثر بخشی برنامه‌های فرهنگی مردمی بودن آن است
معصومه آباد با انتقاد از به حال خود رها شدن مخاطبان فرهنگی در کشور گفت: برنامه های فرهنگی تنها در صورتی اثر بخش است که متناسب با نیاز مردم باشد نه متناسب با تشخیص سازمان ها و نهاد ها.
معصومه آباد دبیر کمیته نام گذاری کمسیون فرهنگی اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران در گفت و گو با خبرنگار شهر پیرامون دلایل اثر بخش نبودن برنامه های فرهنگی در کشور گفت: بسیاری از برنامه های فرهنگی به این دلیل اثر بخش نیست که در قالب سازمانی است .
وی افزود: هر اداره دولتی برنامه ای برای خود دارد بدین صورت جایی برای سازمان های مردم نهاد برای برگزاری برنامه های فرهنگی نیست. اگر بتوان فرهنگ را نظم و نظام داد ، از حالت اداری، سازمانی و دولتی خارج کرد و به مردم سپرد با نظارت بر آن می توانیم اقداماتی اثر بخش داشته باشیم. در حال حاضر فرهنگ در دست مردم نیست، سیاست گذار دولتی باید متناسب با نیاز جامعه سیاستگذاری کند.
این عضو شورای شهر خاطرنشان کرد: فرهنگ تنها از یک اقدام خاص تاثیر نمی پذیرد زیرا ذات این موضوع چند وجهی است. در مباحث عمرانی شما با محاسبه تعدادی فرمول می توانید یک عمارت بنا کنید. صحت و دقت آن را نیز با بررسی آن فرمول ها می توانید محاسبه کنید اما مسائل فرهنگی به موضوعات کیفی بر می گردد. مقیاس اندازه گیری در موضوعات کیفی رفتار افراد و تغییر نگرش آنها است.
این عضو شورای شهر با بیان این که مدت زمان اثرگذاری برنامه های فرهنگی به منظور تغییر رفتار افراد همواره طولانی تر از سایر برنامه ها بوده است، تصریح کرد: نیاز به توالی زمان در اثربخشی برنامه های فرهنگی به ذات فرهنگ بر می گردد، زیرا تغییر رفتار نیازمند تکرار یک برنامه در یک بازه زمانی است.
آباد با تاکید بر این که با تغییر جنبه های دیگر در اجتماع مسئله فرهنگ نیز تغییر می کند ،تصریح کرد: بسیاری از مسائل که در جامعه اقتصادی است و فرهنگی نیست، فرهنگ را تحت تاثیر قرار می دهد. اما فرهنگ آنقدر غنی و اثرگذار است که در صورتی که در یک جامعه قوت بگیرد به تغییر سبک زندگی، اقتصاد و بسیاری از موضوعات اجتماعی منتج شود.
وی ادامه داد: متاسفانه یک نظام یک پارچه برای موضوعات فرهنگی نداریم، در واقع نقشه فرهنگی مدونی برای تمامی سازمان ها اعم از فرهنگی و غیر فرهنگی وجود ندارد. نباید تصور کرد که یک سازمان خاص متولی است و سایر سازمان ها مسئولیتی ندارند. فرهنگ اسکلت جامعه است که سایر اجزاء جامعه را بر روی خود جای دهد. به خصوص ایران کشوری است با تمدن، تاریخ و قدمت بسیار زیاد، این یکپارچگی به اثر بخشی برنامه ها کمک می کند.
این عضو شورای شهر خاطرنشان کرد: نمی توان انتظار داشت که با برنامه های مناسبتی و موازی تغییری ایجاد کنیم. اثر بخشی این برنامه ها ناپایدار است به این دلیل که خود این برنامه ها ناپایدار است. در واقع اثر بخشی این برنامه ها به اندازه فاصله محل برگزاری همایش تا منزل افراد است.
وی عنوان کرد: باید بخش نظارتی را تقویت کرد تا محصولی که وارد بازار فرهنگی می شود، در انتها متناسب با هزینه ای که پرداخت می شود و زمانی که گذاشته می شود دستاوردی داشته باشد.
آباد ادامه داد: متولیان امر فرهنگ باید این موارد را در یک نظام هماهنگ حرکت دهند تا بتوانند پیامی را منتقل کنند. زمانی که می خواهید پیامی را منتقل کنیم باید بین ارکان فرهنگ هماهنگی وجود داشته باشد تا بتواند منجر به حرکت شود. زیرا علت برگزاری تمامی این همایش ها و هزینه های اینچنینی این است که می خواهید تیپ رفتارهای مردم را با ارزش ها و رفتارهای فرهنگی هماهنگ کند. این امر زمانی اتفاق می افتد که این برنامه ها عمیق برگزار شود و مخاطب به حال خود رها نشود. متاسفانه در حال حاضر مخاطبان ما رها و هر روز به پای یک منبر هستند این در حالی است که اگر به صورت مستمر تحت یک آموزش واحد باشند و تغییر مدیریت ها منجر به اجرای برنامه های متعدد و سلیقه ای نشود مطمئنا برنامه ها اثر بخش خواهد بود.